"Giấy thông hành" cho nghề kế toán và kiểm toán

Nếu không có kiến thức chuyên môn vững chắc, kiểm toán viên sẽ khó lòng bắt kịp những thay đổi của thị trường. Việc hợp tác với các tổ chức quốc tế như Hội kế toán công chứng Anh (ACCA) sẽ mang lại nhiều cơ hội nâng cao chuyên môn của kế toán và kiểm toán viên Việt Nam.

Tại Việt Nam, Chương trình ACCA đã được Bộ tài chính chính thức công nhận. Vậy, thưa bà, có được tấm bằng của tổ chức này, người được cấp cần đạt những yêu cầu gì và sẽ được hưởng những quyền lợi gì?

Hội kế toán công chứng Anh ACCA được thành lập năm 1904, hiện có trên 245.00 học viên và trên 100.000 hội viên tại 160 quốc gia. Chứng nhận hội viên của ACCA có giá trị như một tấm hộ chiếu về chuyên môn của một kiểm toán viên hoặc kế toán viên chuyên nghiệp.

Để được là hội viên chính thức, kiểm toán viên hoặc kế toán viên chuyên nghiệp cần thi đậu 14 môn thi của chương trình ACCA và phải chứng minh 3 năm kinh nghiệm thực tế trong lĩnh vực kế toán hoặc kiểm toán.

Nếu 18 tuổi và có bằng đại học (bất cứ chuyên ngành nào) thì có thể tham gia thi với số môn thi tối đa là 4 môn/kỳ thi. Nếu trên 21 tuổi và không có bằng đại học, thí sinh sẽ phải thi đậu 2 môn đầu tiên trong 4 kỳ thi liên tiếp. Nếu không sẽ phải chuyển sang học chương trình cơ bản CAT của ACCA.

Chất lượng của bằng ACCA có gì ưu việt và liệu học viên của thể hoàn toàn yên tâm khi có được tấm bằng kiểm toán do ACCA cấp?

Bằng ACCA được công nhận ở nhiều nước và tại Việt Nam, Bộ Tài chính đã công nhận giá trị của bằng thông qua Biên bản Hợp tác tổ chức thi phối hợp với ACCA. Hiện nay ACCA là tổ chức nghề nghiệp quốc tế duy nhất có văn phòng tại Việt Nam.

Ưu thế nổi bật của chương trình ACCA là được công nhận rộng rãi ở rất nhiều quốc gia. Có nhiều hội viên Việt Nam khi cần sang hành nghề ở các nước khác như Mỹ, Úc, Nam Phi... Với chứng chỉ ACCA các bạn có thể thực hiện việc sát hạch chuyển đổi lấy chứng chỉ kiểm toán trong nước dễ dàng. Thực tế, chất lượng của bằng ACCA đã được chính những người sử dụng nhân lực kiểm toán xác nhận.

Ngoài ra, một sự công nhận đáng kể khác là ngày càng có nhiều trường đại học xây dựng chương trình giảng dạy kế toán, kiểm toán theo hướng của chương trình ACCA như: Đại học kinh tế quốc dân (Hà Nội), Đại học kinh tế TPHCM, Đại học Swinburne, Đại học Ngân hàng tại TPHCM...

Có nhiều ý kiến cho rằng, khi ngành kiểm toán của Việt Nam vẫn còn khá non trẻ thì việc đào tạo nhân lực cho ngành này lại mang nặng lý thuyết. Ý kiến bà thế nào?

Có thể nói trước đây việc đào tạo nhân lực ngành kiểm toán tại Việt Nam còn khá nặng tính lý thuyết. Nguồn nhân lực kiểm toán chủ yêu dựa vào những sinh viên tốt nghiệp các trường đại học kinh tế, ngoại thương, ngân hàng, học viện tài chính... và sau khi vào hãng kiểm toán thường được đào tạo lại.

Hiện nay, các chương trình đào tạo đã được xây dựng sát hơn với thực tế và các lớp cập nhật kiến thức đã ngày một chuyên nghiệp hơn. Tuy nhiên, số lượng kiểm toán viên có được từ con đường này không đủ đáp ứng nhu cầu của thị trường tài chính Việt Nam. Vì vậy, đang có một hạn chế là Việt Nam chưa có nhiều kiểm toán viên có cơ hội thực sự cọ xát với những thử thách của môi trường chuyên nghiệp cấp khu vực và quốc tế.

Với kinh nghiệm hoạt động đã trên 100 năm tại lĩnh vực này, ACCA có thể chỉ ra những rào cản cần phải vượt qua để ngành kiểm toán Việt Nam tiến vào con đường hội nhập kinh tế khu vực và thế giới?

Ngoài việc có một hành lang pháp lý rõ ràng, đáp ứng được những đòi hỏi của một nền kinh tế thị trường trước khi Việt Nam chính thức gia nhập Tổ chức thương mại thế giới WTO, chúng ta cần chú trọng hơn nữa đến chất lượng đào tạo cho các kiểm toán viên và giáo dục đạo đức nghề nghiệp. Môi trường kinh doanh trong giai đoạn hội nhập sẽ là một thử thách lớn về nghề nghiệp đối với kiểm toán viên Việt Nam.

Bên cạnh việc đào tạo chuyên môn, giáo dục đạo đức hành nghề cũng là một vấn đề được quốc tế hết sức chú trọng. Bộ tài chính Việt Nam hiện đang chuẩn bị ban hành Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, một việc làm mang ý nghĩa rất lớn đối với sự phát triển nghề nghiệp tại Việt Nam.

Tổng hợp bởi Chương trình ACCA